Konuşmacımız Canan Duman yazdı.
Çalışma süreleri ülkelere göre değişir
Bir kişinin işine ayırdığı süre ülkeden ülkeye farklılık gösterir. Bazı ülkelerde ‘uzun’ çalışma saatleri bazılarında ‘kısa’ çalışma saatleri vardır. Tabii ‘uzun’ ile ‘kısa’ tanımının ülkelere göre göreceli olduğunu hatırlamalıdır. Bir ülkeye göre ortalama 40-45 saatlik (hatta daha fazla) çalışma haftası kısa olarak kabul edilebilirken, başka bir ülkede bu süre hoş karşılanmayabilir ve uzun olarak değerlendirilebilir.
Çalışma süreleri nelere göre belirlenir?
Ülkelere göre ortalama çalışma saatlerinin belirlenmesinde sosyo-ekonomik, tarihi ve kültürel faktörler önemli rol oynar. İşsizlik, artan enflasyon ve yavaşlayan ekonomik büyüme ile ilgili uzun süredir devam eden korkular da insanların haftada daha uzun saatler çalışması anlamına gelir.
Asya ve Avrupa ülkeleri arasında nasıl bir fark var?
Asya ülkeleri uzun saatler çalışır. Hindistan, Hong Kong, Malezya, Singapur, Japonya, Tayland en çok çalışılan Asya ülkeleri arasındadır. Hindistan gibi birçok ülkede yasal olarak garanti edilen asgari yıllık izin miktarı yoktur; bu, işgücündeki kişilerin ortalama yıllık çalışma saatlerini etkileyen bir faktördür. Uzun çalışma haftalarına sahip ülkeler, daha az işçi güvenliği korumasına ve azaltılmış olanaklara sahiptir. Bu ülkeler genellikle çalışkan ülkeler olarak sıralanır ama daha az mutlu olunan ülke eğilimi olma gösterirler.
Avrupa’da durum biraz farklıdır. Çünkü Avrupa’nın büyük ve en güçlü ekonomisine sahip olan ülkeleri gelişmiş ve oldukça sanayileşmiş bir ekonomiye sahip olduklarından gelirlerini artırmak için daha uzun saatler çalışmak konusunda aynı çaresizliği hissetmezler. Örneğin daha kısa çalışma saatlerine rağmen Alman işçiler, Fransa hatta Finlandiya’daki işçilerin önünde, dünyanın en üretken işçileri arasındadır. Daha az saat çalışmak, bir ülkenin daha az üretken hale geldiği anlamına gelmez. Öyle olsaydı çalışılan saat sayısının en fazla olduğu ülkelerden biri olan Hindistan, üretkenlik düzeyinin en düşük değil en yüksek olduğu ülkelerden biri olmayı başarırdı. Bu nedenle zirvede kalmayı planlayan ülkeler, çalışma saatlerinin sayısından çok üretkenliği artırmaya odaklanmalıdır.
Kültürel olarak iş/yaşam dengesine ve yeterli boş zaman/aile zamanına önem veren yüksek gelirli ve/veya gelişmiş ülkelerde genellikle daha kısa resmi çalışma haftaları (bazıları dört gün kadar kısa) ve daha fazla tatil günü vardır. Bu ülkeler aynı zamanda daha cömert ek mesai ücretlerine, daha işçi dostu düzenlemelere, daha elverişli ebeveyn izni yasalarına sahiptir. Bu da onların dünyanın en mutlu ülkeleri listesine girme şansını artırır. Örneğin Danimarka güçlü iş kanunlarının yanı sıra iş-yaşam dengesine vurgu yapan ülkeler arasındadır.
ILO’ya göre çalışma haftası için maksimum eşik kaç saattir?
Pek çok ülkenin haftalık maksimum çalışma saatleri için evrensel bir ulusal sınırı yoktur. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) çalışma süresine ilişkin uluslararası çalışma standartları 1919’dan beri yürürlüktedir ve çalışma haftası için maksimum eşik 48 saat olarak belirlemiştir.
Uzun çalışma saatine sahip olan ülkeler